de exmoor pony

De oorspronkelijke Europese soorten wilde paarden zijn uitgestorven. Als een waardige vervanger geven wij de voorkeur aan de Exmoor pony.  Deze kleine, maar stoere pony is vrijwel onveranderd gebleven sinds de prehistorie en is te zien op rotstekeningen in onder andere de grotten van Lascaux, als metgezel van het tevens uitgestorven Oerrund. Alleen daarom al voelden we een speciale band met deze pony’s.

Ontstaansgeschiedenis

Naast het oerrund en wisent (en andere ‘megaherbivoren’) graasden ook grote kuddes wilde paarden in de Europese natuur. Waarschijnlijk waren het verschillende sub-populaties. De oorspronkelijke Europese soorten wilde paarden zouden zijn uitgestorven. Dat is waarschijnlijk waar, maar de Exmoor pony komt wel heel dichtbij dat dier. Het dier is na de laatste ijstijd in de UK terechtgekomen en heeft daar millennia lang een bestaan als wild paard geleid op de Exmoors in Zuidwest Engeland. Er is wel geprobeerd het dier te ‘verbeteren’ maar met weinig resultaat, de ruige omstandigheden op de Exmoors zorgden ervoor dat alleen de best aangepaste dieren overleefden. Wij durven daarmee te zeggen dat de Exmoor – anders dan de Konek – de echte erfgenaam is van de uitgestorven wilde Europese paarden.

Uiterlijke kenmerken

Exmoor pony’s hebben een robuuste en compacte bouw. Ze hebben een rechte, korte rug, een stevige hals en een krachtige achterkant. Hun benen zijn gespierd en hebben harde hoeven, waardoor ze goed bestand zijn tegen ruig terrein. Een opvallend kenmerk is hun dichte, weerbestendige vacht met een dubbele laag. Deze vacht zorgt ervoor dat ze bestand zijn tegen alle weersomstandigheden. Ze hebben een skelet dat vrijwel identiek is aan skeletten van prehistorische paarden. Daarnaast hebben ze een overblijfsel van een vroeger voorkomende zevende kies en hun vachtkleur is constant en identiek aan tekeningen van prehistorische paarden in diverse grotten in Europa.

Graasgedrag

Omdat ze eeuwenlang hebben geleefd onder natuurlijke omstandigheden is de Exmoor zeer geschikt voor natuurbegrazing. Door eeuwenlang te leven in het ruige landschap van het Exmoor National Park, hebben ze zich aangepast aan het eten van taaie, vezelrijke grassoorten. Ze hebben sterke kaken en tanden ontwikkeld, waardoor ze in staat zijn om zelfs door de zwaarste vegetatie te grazen.

Ze zijn geheel zelfredzaam en kunnen overleven in de natuur. Door de manier waarop de pony’s grazen en het voedsel verteren, verspreiden ze zaden van planten en doordat ze jonge boompjes en andere laaggroei eten, houden ze bos- en heidegebieden open. Zo wordt de toename van bepaalde zeldzame planten, insecten en vogels gestimuleerd. Ook zorgen de paden die ze elke dag volgen voor een natuurlijke barrière bij bosbranden. Nog een voordeel is dat Exmoors van nature schuw zijn. Als ze worden benaderd door mensen, vertonen ze een natuurlijk wijkend gedrag. In Nederland met haar drukbezochte natuurgebieden is dat een enorm pluspunt.  De Exmoor trekt zich weinig aan van mensen, zelfs niet als ze op een paard zitten. We hebben uitgevogeld hoe je natuurlijke kuddes met hengsten erbij kunt laten grazen in gebieden met ruiters. We delen onze kennis over Exmoors in het Samenwerkingsverband Exmoorpony.

Sociaal kuddegedrag

Paarden- en ponykuddes zijn matriarchaal. De leidstermerrie loopt voorop en bepaalt waar de pony’s heengaan. De pony’s volgen op volgorde van rang op dat moment.  Als er een hengst bij de kudde loopt, drijft deze de kudde met een soort slangachtige beweging van zijn hals naar voren. In het Engels wordt dit “snaking” genoemd.

Bekijk het leefgebied van de Exmoor pony

bekijk de andere grazers